Bilinçli farkındalık yani 'mindfulness' kavramı ile üniversite yıllarımda tanıştım. Bilinçli farkındalık farkındalık temelli bir yaklaşım. Her ne kadar uygulayıcı eğitimini almamış olsamda yaptığım okumalar sayesinde ara ara hem kendim için hem danışanlarıma önerdiğim ve etkili sonuçlar yarattığına inandığım teknikler var. Bilinçli farkındalık temelli yaklaşım insanı dinlendiren, iyi hissettiren hatta psikolojik iyiliğini arttırabilen bir alan. Yine üniversite yıllarımda okuduğum ve epeyce etkilendiğim Milan Kundera'nın 'Yavaşlık' kitabını anımsıyorum. Yavaşlamanın insana iyi hissettiren ve keyif veren yanını çok güzel aktaran bir kitap. Bilinçli farkındalıkta da yavaşlamak yani yaptığın işi farkındalıkla yapmanın çok huzurlu hissettiren bir yanı var. Meseala yürürken, bir an bilinçli bir şekilde yavaşlayıp, yürümenin tadını çıkarmak. Yürüdüğün zemine odaklanmak, adımlarına odaklanmak. Bunun için çok çaba sarf etmeye de gerek yok. En önemli nokta o an ne yapıyorsan biraz yavaşlayıp, dikkatini o işe vermek. Peki ne işimize yarayacak farkındalıkla yürümek, farkındalıkla yemek yemek. Yapılan araştırmalara göre bilinçli farkındalık günümüzde yaygın olan depresyon ve kaygı seviyesininin önemli derecede düşmesine yardımcı olmaktadır. Aslında düşündüğümüzde telaşlı bir şekilde yaptığımız işten, yürüyüşten, yemekten ne kadar zevk alabiliriz ki? Oysa dikkatimizi verdiğimiz ve bu sebeple yavaşladığımız zamanlar hem o işi daha verimli hale getiririz hem de kaygı seviyemiz düşer. Bilinçli farkındalığın bir diğer önemli yanı 'şimdi ve buradaya' odaklanmak. Özellikle ruminasyona sıkça başvuran (yani olumsuz ve genelde geçmişle alakalı olan düşünceleri gün içinde sıkça düşünmek) insanlar için de geçmişe takılı kalmaktan uzaklaştıran ve şimdiki ana odaklanmasına yardımcı olan bir yaklaşım. Son olarak dürtüsel davranışlarda (sabırsızca, sonucunu düşünmeden hareket etme) bilinçli farkındalık temelli yaklaşımlar etkili olabilmektedir. Dürtüsel insanlar daha hızlı düşünür, hareket eder ve karar verir. Bilinçli farkındalık teknikleriyle kişi daha yavaş hareket etmeyi, düşünerek, sabırla davranmayı öğrenebilir. Peki her an her şeyi farkındalıkla yapmak mümkün mü? Tabi ki hayır. Hayat bazen bizim için yetiştirmesi gereken bir sürü sorumlulukla dolu bir hal alabiliyor ama bunun yanında vaktimiz de varsa yürüyüşümüzü yavaşlatmak, okuduğumuz bir metni yavaş ve dikkatimizi vererek okumak, yemeğin tadına vararak yemek gibi küçük alıştırmalar yapabiliriz. Özellikle kaygımız çok yükseldiğinde bu tekniklere başvurmak son derece etkili olabilmektedir.
Comments